Το τελευταίο διάστημα, γίνεται λόγος για τη σπουδαιότητα της υγιεινής των χεριών μας. Εδώ και χρόνια η επιστημονική κοινότητα έχει ασχοληθεί με το ζήτημα της υγιεινής των χεριών και η καθαριότητά τους έχει αποτελέσει αντικείμενο μελετών και ερευνών. 

Ωστόσο, στο άκουσμα «υγιεινή των χεριών» το μυαλό μας πηγαίνει κατά κύριο λογο στη διαδικασία πλυσίματος αυτών. Εδώ ερχόμαστε να προσθέσουμε και να τονίσουμε μια συχνά παραγνωρισμένη διαδικασία: το στέγνωμα των χεριών. Όσο σημαντικό είναι το πλύσιμο των χεριών, άλλο τόσο είναι και το στέγνωμά τους, αφού η μία διαδιακασία αλληλοσυμπληρώνει την άλλη και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. 

Ποιος είναι όμως ο ενδεδειγμένος τρόπος στεγνώματος των χεριών;

Το παραπάνω ερώτημα έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών ερευνών [1], τα αποτελέσματα των οποίων καταδεικνύουν ότι:     

  • Οι συσκευές αέρα, καθώς στεγνώνουν τα βρεγμένα χέρια διασπείρουν βακτηρίδια, ιούς και άλλους βλαβερούς μικροοργανισμούς στον χώρο. Έτσι, υπάρχει ο κίνδυνος για τα άτομα που στέκονται μπροστά σε αυτές να έρθουν σε επαφή με αυτούς, να τους εισπνεύσουν ή να επικαθίσουν στα ρούχα τους. Σε μελέτη του 2015[2] διαπιστώθηκε ότι οι συσκευές ζεστού αέρα διασκορπίζουν 1300 φορές περισσότερα βακτήρια από τις χάρτινες χειροπετσέτες. 
  • Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Hospital Infection[3], αναφέρεται ότι τα συνολικά βακτηριακά επίπεδα στις συσκευές ζεστού αέρα, ήταν έως 30 φορές υψηλότερα σε σύγκριση με τα βακτηρίδια που πιθανά να υπάρχουν στις συσκευές χειροπετσέτας.
  • Οι στεγνωτήρες χεριών πέραν της διασποράς, μπορούν να διευκολύνουν την ανάπτυξη των μικροβίων επειδή τους παρέχουν ζεστό και υγρό περιβάλλον, ιδανικό για την επώασή τους.
  • Μελέτη του πανεπιστημίου του Westminster[4] κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι χειροπετσέτες μίας χρήσης όχι μόνο προάγουν τη μικρότερη εξάπλωση των μικροβίων, αλλά αφαιρούν κατά το σκούπισμα των χεριών αποτελεσματικά και τα υπόλοιπα βακτηρίδια που μένουν στα χέρια μετά το πλύσιμο.
  • Με τη χάρτινη χειροπετσέτα όχι μόνο στεγνώνουν τα χέρια πιο αποτελεσματικά, αλλά και πιο γρήγορα. Συγκεκριμένα μία χειροπετσέτα στεγνώνει τα χέρια κατά 96% μέσα σε 10 δευτερόλεπτα ενώ οι συσκευές αέρα χρειάζονται 45 δευτερόλεπτα για να επιτύχουν παρόμοια αποτελέσματα (97%).
  • Μια ακόμη ενδιαφέρουσα και πρακτική παράμετρος που αφορά τις συσκευές αέρα είναι ότι επιτρέπουν σε έναν μόνο χρήστη τη φορά να τις χρησιμοποιεί και αυτό το άτομο μπορεί να χρειαστεί ακόμη και ένα λεπτό για να στεγνώσει τα χέρια του. Έτσι πολλοί για να αποφύγουν την αναμονή επιλέγουν να στεγνώσουν ελάχιστα έως καθόλου τα χέρια τους.
  • Οι συσκευές αέρα μπορεί να είναι αρκετά θορυβώδεις. Τα επίπεδα έντασης του ήχου φτάνουν μάλιστα τα 90 ντεσιμπέλ. Ο ήχος αυτός είναι εξίσου δυνατός με αυτόν μιας μηχανής κουρέματος του γκαζόν.
  • Οι χειροπετσέτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλαπλά μετά το πλύσιμο των χεριών για το κλείσιμο της βρύσης ή το άνοιγμα της πόρτας. 

Συμπερασματικά

Τα αποτελέσματα των σχετικών μελετών, καταδεικνύουν ότι από την άποψη της υγιεινής, το στέγνωμα των χεριών με χάρτινη χειροπετσέτα μίας χρήσης είναι ανώτερο από το στέγνωμα των χεριών με αέρα.Έντονες ενστάσεις και ανησυχία αναφορικά με την υπέρμετρη χρήση χαρτιού έχουν διατυπωθεί για περιβαλλοντικούς λόγους. Σε αυτό, ο κλάδος παραγωγής χαρτικών προϊόντων έρχεται να δώσει απάντηση με τις εταιρίες παραγωγής  χαρτιού μίας χρήσης να χρησιμοποιούν καινοτόμες στρατηγικές για να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα τους παράγονται με φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές, όπως τη διατήρηση της δασοκομίας, τον περιορισμό των εκπομπών CO2 και τη χρήση κατάλληλων μέτρων ανακύκλωσης. Μάλιστα όλο και περισσότερα προϊόντα χαρτιού είναι διαλυτά και βιοδιασπώμενα. Οι χειροπετσέτες μπορεί να είναι μια βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον επιλογή για το στέγνωμα των χεριών. Οι συσκευές χειροπετσέτας είναι πλέον έτσι ρυθμισμένες ώστε να παρέχουν στους επισκέπτες αρκετό χαρτί για να στεγνώνουν τα χέρια εντελώς κάθε φορά. 

Για όποιον χώρο και αν αφορά, νοσοκομεία, εστιατόρια, κατάστηματα λιανικής, σχολεία ή άλλες εγκαταστάσεις υψηλής επισκεψιμότητας, οι χειροπετσέτες αποτελούν κρίσιμο παράγοντα της σωστής υγιεινής των χεριών.

Οι ίδιοι οι καταναλωτές δείχνουν ξεκάθαρα την προτίμησή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι το 75% των ανθρώπων προτιμά τις χειροπετσέτες χαρτιού και όχι τους στεγνωτήρες ζεστού αέρα. Παρέχοντας χειροπετσέτες σε κοινόχρηστες τουαλέτες, δίνεται στους επισκέπτες τους η ιδανική αλλά και επιθυμητή μέθοδος στεγνώματος των χεριών, φροντίζοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον να είναι καθαρότερο, ασφαλέστερο και πιο υγιεινό. 



[1] Mayo clinic, The Hygienic Efficacy of Different Hand-Drying Methods: A Review of the Evidence https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(12)00393-X/abstract

[2] Society for applied microbiology, https://sfamjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jam.13014

[3] The journal of hospital infection, https://www.journalofhospitalinfection.com/article/S0195-6701(18)30366-9/abstract

[4] https://europeantissue.com/hygiene/studies/uow/